5 Νοεμβρίου 2014

Αστικές πλημμύρες: Ανθρώπινη αλαζονεία – έλλειψη νομικού πλαισίου – απουσία σχεδιασμού

Ρόδος 2013: Τρεις νεκροί και δεκάδες καταστροφές
Άργος 2013: Μία γυναίκα έχασε τη ζωή μέσα στο πλημμυρισμένο της διαμέρισμα
Αττική 2014: Εκατοντάδες σπίτια πλημμύρισαν, δρόμοι μετατράπηκαν σε ποτάμια και από τύχη δεν θρηνήσαμε θύματα…

Δεν πρόκειται για τυχαία γεγονότα αλλά για τον πιο πρόσφατο τραγικό απολογισμό εξαιτίας των -χωρίς σύνεση- ανθρώπινων παρεμβάσεων στο φυσικό τοπίο και την σαφή έλλειψη θεσμικού πλαισίου. Οι αστικές πλημμύρες θα ήταν πολύ πιο περιορισμένες αν ο άνθρωπος δεν επενέβαινε αστόχαστα στις φυσικές κοίτες των ρεμάτων. Αν δεν προχωρούσε σε επικαλύψεις, επιχωματώσεις, άναρχη εναπόθεση απορριμμάτων και παράνομες αμμοληψίες. Και φυσικά, αν υπήρχε ένα κράτος που θα επέβλεπε και θα ενίσχυε/υποστήριζε τον καθόλα απαραίτητο χωροταξικό σχεδιασμό, αλλά και τον απαραίτητο έλεγχο της νομιμότητας. Δείχνοντας τον δέοντα σεβασμό προς το φυσικό περιβάλλον.

Τουναντίον, παρακολουθούμε άναυδοι -και εκ των υστέρων ανήμποροι-  τα έντονα αυτά πλημμυρικά φαινόμενα που οφείλονται σε μεγάλο βαθμό σε έλλειψη πολιτικής βούλησης για την αποκατάσταση της νομιμότητας, αλλά και σε πολιτικές αποφάσεις και ενέργειες του επίσημου κράτους, όπως η συνήθης τακτική της ένταξης οικισμών σε Σχέδια Πόλης χωρίς να έχει ακολουθηθεί η νόμιμη διαδικασία οριοθέτησης υδατορεμάτων. Για μεγάλο διάστημα άλλωστε οι νομικές ασάφειες χρησιμοποιούνταν για την καταχρηστική νομιμοποίηση σαφώς αυθαίρετων επεμβάσεων.

Η φύση τώρα δυστυχώς εκδικείται.

Η Βουλευτής Αιτωλ/νίας και Υπεύθυνη του Τομέα Περιβάλλοντος της Δημοκρατικής Αριστεράς Νίκη Φούντα είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου ήδη κατά τη συζήτηση του πρόσφατου σχεδίου νόμου «Διαδικασία οριοθέτησης και ρυθμίσεις θεμάτων για τα υδατορέματα» όπου παρατηρούνταν προβληματικά σημεία. Κατ’ αρχήν είχε επισημάνει την βασική υποχρέωση που απορρέει από το άρθρο 24 του Συντάγματος σύμφωνα με το οποίο  « τα υδατορέματα πρέπει να προστατεύονται ως στοιχεία διά των οποίων συντελείται η απορροή πλεοναζόντων υδάτων και ως φυσικοί αεραγωγοί, ως οικοσυστήματα». Αυτό σημαίνει προστασία και διατήρηση στη φυσική, κατά δυνατόν, κατάσταση και εκτέλεση των απολύτως αναγκαίων τεχνικών έργων: όχι εκτροπή, όχι επιχωμάτωση ή κάλυψη της κοίτης. Οι παραπάνω ενέργειες κάθε άλλο παρά αποκλείστηκαν. Επίσης, σε επίπεδο ελέγχου και σύμφωνης γνώμης του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος προβλέπεται κατ’ εξαίρεση στον παραπάνω νόμο και μόνο για οριοθετήσεις υδατορεμάτων εντός παραδοσιακών οικισμών και κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων, ενώ σαφώς θα έπρεπε να αφορά και σε παραλιακές περιοχές, τουριστικούς τόπους, δάση, τοπία ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, ευαίσθητα οικοσυστήματα, περιοχές ιδιαιτέρου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος και περιοχές υπαγόμενες σε ειδικό καθεστώς προστασίας -όπως προβλεπόταν στο αντίστοιχο άρθρο της διαβούλευσης του προαναφερθέντα νόμου.

Ταυτόχρονα με αυτές τις προβληματικές προσθήκες, στο ήδη ελλιπές νομικό μας πλαίσιο δεν υπάρχει ακόμη ένταξη στην ευρωπαϊκή οδηγία για τα αντιπλημμυρικά έργα και στην πρόληψη καταστροφών. Τα αντιπλημμυρικά έργα θα έπρεπε να εντάσσονται σε έναν συνολικό αντιπλημμυρικό σχεδιασμό σε επίπεδο λεκάνης απορροής, όπως προτάσσεται και από την οδηγία πλαίσιο 2007/60/ΕΚ για τα Νερά, που αποτελεί το βασικό ευρωπαϊκό πλαίσιο για τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των πλημμυρών.

Με Επίκαιρή Ερώτηση της προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και υπό το βάρος των πρόσφατων πλημμυρών στην Αττική, η κ. Φούντα ζητά να γίνει αναθεώρηση συγκεκριμένων σημείων του πρόσφατου νόμου για τα υδατορέματα, με σεβασμό στον υδρολογικό ρόλο τους.

Ταυτόχρονα, ζητά εκ νέου διευκρινίσεις για την κατάρτιση χαρτών Επικινδυνότητας και Κινδύνων Πλημμύρας όπου θα αποτυπώνονται οι αρνητικές συνέπειες των πλημμυρών (σε πληθυσμό, εγκαταστάσεις, κλπ.) και οι οποίοι θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί και υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι τις 22 Μαρτίου 2014.

Βάσει και της πρόσφατης έγκρισης του ρυθμιστικού σχεδίου της Αθήνας, αναμένουμε άμεσα τις επόμενες κινήσεις του αρμόδιου Υπουργείου για την αποφυγή νέων τέτοιων θλιβερών καταστάσεων στην Αττική.

Το τελευταίο και καίριο ερώτημα προς το ΥΠΕΚΑ είναι αν προτίθεται ως οφείλει, σε συνεργασία με όλα τα συναρμόδια Υπουργεία αλλά και με τον Πρωθυπουργό, να μεριμνήσει για την απόδοση ευθυνών, όχι μόνο σε αυτούς που έχτισαν παράνομα πάνω στα ρέματα αλλά και σε αυτούς που το επέτρεψαν.

Ειδάλλως, δυστυχώς αναπόφευκτα θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τα καταστροφικά αυτά ξεσπάσματα της φύσης, που οφείλονται στην ανθρώπινη αλαζονεία. Έστω και τώρα, ας προνοήσουμε ώστε να αποφευχθούν νέες τραγωδίες.

Στον ακόλουθο σύνδεσμο μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την Ερώτηση της κ. Φούντα:  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου