Θεόδωρος Γρίβας, Ο σταυραετός της Λάμιας (Μέρος 3ο )

Κ’ έκτυπα ερριπτ’ έσφαζε πεζούς, ιππείς και ίππους,

Ο Γρίβας ο ακούραστος, ο Γρίβας ο ταχύπους.

Π. Σούτσος, στο έργο του «Καραϊσκάκης»

για την μάχη του Αχελώου

Ιστορικά βρισκόμαστε στο χρονικό σημείο, όπου μετά την καταστροφή στο ΠΕΤΑ, οι Τούρκοι ελέγχουν την περιοχή της  Άρτας. Η επιτυχία του Κιουταχή, τον θέτει επικεφαλής της κάθε επόμενης στρατιωτικής κίνησης  των Τούρκων, παραγκωνίζοντας τον Ομέρ Βρυώνη, τον «Μπάμπα» των Ελλήνων της αυλής του Αλή Πασά.

Οι Γρίβας και Βαρνακιώτης, στα στενά του Αετού, αποκρούουν την στρατιά του Κιουταχή, ενεργώντας το ακατόρθωτο. Ελάχιστες εκατοντάδες πολεμιστές αντιμετώπισαν τις επτά χιλιάδες στρατιωτική δύναμη του Κιουταχή.

Κιουταχής.

Για αυτή την μάχη, δυστυχώς δεν έχουμε καμιά πληροφορία από την τότε εφημερίδα «ελληνικός τηλέγραφος», μια εφημερίδα στην ελληνική γλώσσα που εκδίδονταν στην Βιέννη. Από την μελέτη  όσων γεγονότων καταγράφονται στην εν λόγω εφημερίδα, στην περίοδο 1818-1829, διαπιστώνουμε ότι υπάρχει «λογοκρισία» ή «προσανατολισμός» σε όσα γράφονται. Από ποιόν;

Στις συζητήσεις που είχαμε με τον Καθηγητή Πανεπιστημίου Αιγαίου Κο  Νικόλα Βερνίκο, μας απόδειξε ότι κάθε τι που έγραφε ο «ελληνικός τηλέγραφος» είχε την «άδεια» του Μετερνιχ.

Μετερνιχ

Όμως μας προκαλεί εντύπωση η απουσία των φύλλων της εφημερίδας, για την κρίσιμη περίοδο της μάχης, όχι μόνο στην ημερομηνία της μάχης αλλά και όπως είναι φυσικό και στις επόμενες ημέρες.

Η απουσία των κρίσιμων φύλλων της εφημερίδας είναι τυχαία ή ηθελημένη; Τι περιείχαν τα απολεσθέντα φύλλα; Τι έγινε τελικά στη μάχη του Αετού; Πως μπόρεσαν οι ελάχιστοι  (αυτοί που έμειναν στο πεδίο της μάχης) να εμποδίσουν το πέρασμα του Κιουταχή για το Μεσολόγγι και μετά για την Πελοπόννησο;

Είναι πλέον από όλους αποδεκτό ότι όταν άρχισε η μάχη, στη πεδιάδα ήταν ο Μπότσαρης και άλλοι οπλαρχηγοί  προσκείμενοι στον Μαυροκορδάτο. Δεν αμφισβητεί κανείς ότι το τέλειωμα της μάχης έγινε από τους Γρίβα – Βαρνακιώτη και ελάχιστους οπλαρχηγούς που δεν ανήκαν στην επιρροή του Μαυροκορδάτου.

Δεν αμφισβητεί κανείς ότι σε αυτούς που εγκατέλειψαν το πεδίο της μάχης και παρακολουθούσαν τις εχθροπραξίες από τον λόφο του Αγίου Νικολάου, συμπεριλαμβάνονταν και λίγοι πολεμιστές από την ομάδα του Γρίβα. Δεν αμφισβητεί κανείς ότι αυτοί οι λιποτάκτες της ομάδας του Γρίβα, βρήκαν οικτρό θάνατο από τον ίδιο τον Γρίβα.

Δεν αμφισβητεί κανείς ότι οι Τούρκοι υποχρεώθηκαν σε υποχώρηση, μετά την σθεναρή αντίσταση στον Αετό. Αυτό όμως που δεν έχουμε σαν πληροφορία είναι πως ελάχιστοι πολεμιστές αντιμετώπισαν την μεγαλύτερη τούρκικη στρατιά που πέρασε στο Ξηρόμερο.

Είναι η μοναδική μάχη στην οποία δεν χωρούν υπερβολές.  Όμως είναι μια μάχη που αυτοί που κρατούσαν και συνέχισαν να κρατούν την πένα γραφής της ιστορίας, δεν θέλησαν να αναδείξουν το μοναδικό γεγονός της επανάστασης του 1821. Δεν θέλησαν να αποδώσουν τις δάφνες στους Γρίβα και Βαρνακιώτη, αφού τους εγκατέλειψαν στο πεδίο της μάχης και αυτοί αντί να χαθούν, όχι μόνο νίκησαν, αλλά απέδειξαν ότι η ήττα στο ΠΕΤΑ  δεν οφείλονταν στην ετοιμότητα των Τουρκικών στρατευμάτων αλλά στην λανθασμένη τακτική της επιλογής του πολέμου, με τακτικό στρατό δυτικού τύπου.

Β. Μπαλάσκα-Λ.Μπουκουράνη

Η μάχη ήταν σημαντική. Ηταν το φιλί της ζωής για την επανάσταση του 1821. Η μάχη του ΠΕΤΑ απέδειξε  ότι τα ελληνικά στρατεύματα δεν μπορούσαν να πολεμήσουν  παραθέτοντας τακτικό στρατό. Για να είμαστε όμως δίκαιοι, πρέπει να αναφέρουμε ότι η παράθεση των ελληνικών στρατευμάτων στη μάχη του ΠΕΤΑ, ήταν της μορφής δυτικού τύπου «μεγάλοι πόλεμοι». Ποιος Έλληνας θα συνέχιζε στο πεδίο της μάχης να περπατά όρθιος και ακάλυπτος, να γεμίζει το όπλο του και να ρίχνει πυροβολισμό, ή να αναμένει από τον αντίπαλο να τον στοχεύσει ή να αστοχήσει;  Αυτά θα μπορούσαν να γίνουν μόνο σε δυτικές μάχες που οι στρατοί αριθμούσαν από διακόσιες χιλιάδες και πάνω.

Ο κλεφτοπόλεμος και οι παράξενες συνήθεις των Ελλήνων στις μάχες, ήταν το ιδιόμορφο και το απροσδιόριστο των εξελίξεων. Αυτό έγινε και στη μάχη του Αετού.

Ο Ποιητής Π. Σούτσος, (1806-1868) , στο έργο του «Καραϊσκάκης» (1862) γράφει:

Πλην εις τον Αετόν, Πασά σεις μετά τρείς ημέρας

το βάρος της Ελληνικής αισθάνθητε μαχαίρας

με τα οστά σας ύψωσε πυραμιδίνους στίβας

ο της Κομβότης νικητής Θεόδωρος ο Γρίβας.

Ο Ποιητής Α. Σούτσος, στο έργο του «Τουρκομάχος Ελλάς» γράφει:

Ελλήνων φέρνει οκτώ δεκάδας

Εις τον υψίκρημνον Αετόν

Και Τούρκων δώδεκα χιλιάδας

Κτυπά ο νέος Γρίβας πετών.

Βοά η μία κ’ η άλλη ράχη

κρατεί εννέα ώρας η μάχη

και όταν φτάνη αυτός αισθμαίνων

μετά την νίκην δίχως πληγήν,

ως λύκος έχει αιματωμένον

το πρόσωπόν του από σφαγήν.

Για να κλείσουμε το θέμα της μάχης του Αετού και της  εξαφάνισης των φύλλων της εφημερίδας εκείνης της περιόδου, τοποθετούμαστε ότι κάτι θα περιείχαν, που σήμερα δυστυχώς δεν το γνωρίζουμε ή μπορεί να το σκεφτόμαστε και να μην μπορούμε να το διαβεβαιώσουμε.

Μετά την μάχη του Αετού, ο Κιουταχής τίθεται στο περιθώριο και στα πράγματα επανέρχεται ο «Μπάμπα», ο Ομέρ Βρυώνης.

Ομέρ Βρυώνης

Ο Μαυροκορδάτος γνωρίζει ότι άμεσα ο Ομέρ Βρυώνης θα εκστρατεύσει κατά του Μεσολογγίου και μετά θα βρεθεί άμεσα στην Πελοπόννησο. Ταυτόχρονα όμως αντιλαμβάνεται ότι το δίδυμο Βαρνακιώτης – Γρίβας κυριαρχούν  μετά την μάχη του Αετού. Πρέπει άμεσα να αποδυναμωθούν και να απομονωθούν.

Η πρώτη προσπάθεια του Μαυροκορδάτου, να τους κατηγορήσει και να τους αποδώσει ευθύνες λόγω του ότι δεν κυνήγησαν τη στρατιά του Κιουταχή μετά την μάχη του Αετού, βρέθηκε στο κενό, αφού ένας από τους αποδέκτες των επιστολών του, ο Καραισκάκης (και αυτός παλαιά στην αυλή του Αλή), ενημέρωσε τον Βαρνακιώτη.

Στις 8 και 18 Μαΐου 1823, οι Παπαδάκης και Βλαχόπουλος αρχίζουν η συκοφάντηση του Γρίβα.  Στέλνουν επιστολές κατηγορίας προς Μαυροκορδάτο, για να τις χρησιμοποιήσει αυτός στους άλλους οπλαρχηγούς.

Στις 10 Ιουνίου 1823 - 12 Ιουνίου 1823,  το εκτελεστικό  της Κυβέρνησης προτείνει στον πρόεδρο του βουλευτικού την  απονομή του βαθμού του στρατηγού, στον Θ. Γρίβα.

«Προβούλευμα εκτελεστικού (1688/1823) περί προβιβασμών στην Δυτική Ελλάδα στο βαθμό του στρατηγού Τζαβέλλα, Θ.Γρίβα, Ι. Ράγκου, Γεωργ. Καραισκάκη, Δ. Μακρή.»

Π.Λάιος-Π.Ζακυνθυνός-Ε.Μπούζι

Ο Ομέρ Βρυώνης προσπαθεί να συγκεντρώσει όλους τους οπλαρχηγούς που θήτευσαν στην αυλή του Αλή Πασά. Γνωρίζει ότι αυτοί είναι η στρατιωτική δύναμη της Ελληνικής επανάστασης. Πρόσθετα γνωρίζει ότι ο Βαρνακιώτης εκτός από την στρατιωτική δύναμη και την εμπιστοσύνη που διαθέτει σε όλη την στρατιωτική δύναμη της Ελλάδας, έχει μοναδικές διαπραγματευτικές  δυνατότητες.

Ο Ομέρ Βρυώνης με επιστολή του ζητά από τον φίλο και γνωστό του , τον Βαρνακιώτη, να προσχωρήσει στο τούρκικο στρατόπεδο. Ο Βαρνακιώτης ενημερώνει τον Μαυροκορδάτο για την επιστολή του Ομέρ Βρυώνη.

Λουτράκι Ακαρνανίας

Λίγο μετά μια ατυχή  σύγκρουση με τους Τούρκους στο Λουτράκι, δίνεται το δικαίωμα στην αυλή του Μαυροκορδάτου να αφήνει υποψίες για την πίστη του Βαρνακιώτη στον απελευθερωτικό αγώνα.

Ποιος θα πάει για τα καπάκια;

Ο Μαυροκορδάτος δεν προχωρεί από μόνος του σε καπάκια (συμφωνία για παράδοση), παρά την μεγάλη ευγλωττία και αξίωμα που διαθέτει. Κάνει κρούση στον Βαρνακιώτη να πάει στην Αρτα για Καπάκια, δηλ. συνομιλίες για συμφωνία ώστε να γίνει καθυστέρηση της καθόδου των Τούρκων. Ο Βαρνακιώτης αρνείται.

Ο Βαρνακιώτης τελικά πείθεται. Ο Γρίβας παρακολουθεί τα γεγονότα αλλά δεν μπορεί να επέμβει.

Τελικά σε στενή σύσκεψη υπό τον Μαυροκορδάτο και λίγων οπλαρχηγών, ο Βαρνακιώτης πείθεται, αλλά πρώτα ζητά να υπογραφεί από τον Μαυροκορδάτο και όλους τους άλλους παρόντες οπλαρχηγούς, έγγραφο που να του δίνει την εντολή.

Το έγγραφο συντάσσεται  και όλοι το υπογράφουν. Το έγγραφο αυτό μένει κρυφό μέχρι το 1823, όπου ο Βαρνακιώτης το εμφανίζει και ζητά την αποκατάστασή του.

Ο Βαρνακιώτης φεύγει για τα καπάκια στην Άρτα και αμέσως αρχίζουν οι κατηγορίες. Ο Τρικούπης (γυναικάδελφος του Μαυροκορδάτου) τον κατηγορεί ότι έφυγε χωρίς να ενημερώσει κανέναν, ενώ γνώριζε την ύπαρξη της έγγραφης εντολής. Ο Μαυροκορδάτος με έγγραφό του προς το εκτελεστικό, σε χρόνο που μπορεί να πλησιάζει την ημερομηνία άφιξης του Βαρνακιώτη στην Άρτα, τον ονομάζει προδότη.

Όλη η Στερεά Ελλάδα βοά και αποκαλεί τον Βαρνακιώτη ως προδότη. Οι μόνοι που μένουν εκτός των ομάδων της κατηγορίας είναι οι Ισκος και Γρίβας. Το κυνηγητό των φίλων του Βαρνακιώτη (κυρίως των Ελλήνων που υπηρέτησαν στην αυλή του Αλή Πασά) είναι ανηλεές. Ο Ίσκος καταφεύγει στην αυλή του Ομέρ.

Όταν ο  Βαρνακιώτης επιστρέφει από την Άρτα καλεί τους Οπλαρχηγούς σε σύσκεψη για την πορεία του αγώνα. Η άρνηση του Μαυροκορδάτου να προσέλθει στη σύσκεψη, ενισχύει την υποψία των άλλων Οπλαρχηγών ότι «ο προδότης τους καλεί για να τους συλλάβει».

Ο Μαυροκορδάτος με επιστολές του, ενημερώνει την Κυβέρνηση ότι ο Βαρνακιώτης στέλνει μπουγιουρντιά σε οπλαρχηγούς για να προσκυνήσουν.

Με τον χαρακτηρισμό του Βαρνακιώτη σαν προδότη, ο Γρίβας πάλι βρίσκεται μόνος. Η ισχυρή ομάδα Γρίβα-Βαρνακιώτη έχει υποχρεωτικά  μοιραστεί.  Ο Βαρνακιώτης καταφεύγει στην Αρτα.

Η θέση της αρχιστρατηγίας είναι κενή. Ο Μαυροκορδάτος προτείνει για νέο αρχιστράτηγο τον Μάρκο Μπότσαρη. Οι Ακαρνάνες προτείνουν τον Θεοδωράκη Γρίβα. Η θέση του Μαυροκορδάτου ζυγίζει περισσότερο και με αιτιολογικό την μικρή ηλικία του Γρίβα ( μόνο 26 ετών).

Ολοι οι δρόμοι τώρα οδηγούν στο Μεσολόγγι. Ο Γρίβας με τους δικούς του βρίσκεται μέσα από τον «φράκτη». Από έξω τα Τουρκικά στρατεύματα με αρχηγό τον Ομέρ Βρυώνη.

Εδώ «παίζεται» ένα παράξενο αλλά και άγνωστο σε πολλούς αναγνώστες, παιγνίδι. Μέσα στο Μεσολόγγι αρκετοί οπλαρχηγοί αντιλαμβάνονται το κρίσιμο της κατάστασης και με «αστείους» ισχυρισμούς προσπαθούν αποχωρήσουν από τον «φράκτη».  Καλό θα ήταν να αναφέρουμε ότι ένας οπλαρχηγός αποχώρησε με την δικαιολογία ότι τον πείραζε το υγρό κλίμα του Μεσολογγίου.

Εν τω μεταξύ υπάρχουν ενέργειες για την παράδοση του Μεσολογγίου και μεταξύ εκπροσώπων των Τούρκων και των Ελλήνων αρχίζουν διαπραγματεύσεις.

Στα καπάκια ο Μάρκος Μπότσαρης διαφωνεί για το ποσό της συμφωνίας παράδοσης του Μεσολογγίου  και με αυτό τον τρόπο κερδίζεται σε χρόνο όλος ο Οκτώβριος.   Η καθυστέρηση στα καπάκια  Ομέρ από την μια πλευρά και Μπότσαρη από την άλλη , φέρνουν σε δυσμένεια τον Ομέρ.

Εριόλα Μπούζι

Ανάληψη διοίκησης από τον Κιουταχή.

Στην καθυστέρηση αντιδρά ο Κιουταχής, υποπτεύεται, αντικαθιστά τον Βαρνακιώτη με τον Βαράση, ένα φίλο του Μάρκου Μπότσαρη. Αρχίζουν τα νέα καπάκια Μπότσαρη – Βαράση. Ο Μπότσαρης συναντιέται με τον Βαράση έξω από το Μεσολόγγι (σε απόσταση βολής μιας πιστόλας). Οι διαπραγματεύσεις πάλι καθυστερούν και ενώ όλα δείχνουν ότι εντός των ημερών θα πραγματοποιούνταν η παράδοση, καταφτάνουν οι  ενισχύσεις από την Πελοπόννησο, έργο που είχε αναλάβει ο Θεοδωράκης Γρίβας, σύμφωνα με τον ιστορικό Δ. Καμπούρογλου

Την τελευταία στιγμή και όταν ο Μαυροκορδάτος, σύμφωνα με τον Δ. Καμπούρογλους, ήταν έτοιμος να αποδράσει από το Μεσολόγγι με ένα πλοιάριο, φάνηκε ο Γρίβας με τους Πελοποννήσιους. Το Μεσολόγγι με την καθυστέρηση που είχε γίνει, είχε σωθεί προσωρινά.

Σχέδιο Ομέρ Βρυώνη για επίθεση ξημερώματα 26ης Δεκεμβρίου.

Ο Ομέρ είχε αποφασίσει να γίνει επίθεση στο Μεσολόγγι την ώρα που οι υπερασπιστές των τειχών θα εκκλησιάζονταν για την εορτή της γέννησης.

Ξημερώματα ημέρας ανάμνησης της γέννησης του Χριστού.

• Σύμφωνα με τον ιστορικό Δ. Καμπούρογλους, στα τείχη του Μεσολογγίου, ήταν μόνο ο Γρίβας με τα παλληκάρια του. Ποιος ενημέρωσε τον Γρίβα και γιατί μόνο τον Γρίβα; Η συγγένεια και η φιλία Γρίβα -Βαρνακιώτη ήταν η βάση της πληροφορίας;
• Πως δικαιολογείται όλοι να βρίσκονται στην εκκλησία και μόνο ο Γρίβας να είναι στα τείχη και να μην κινεί τις υποψίες σε κανένα άλλο οπλαρχηγό; Ο Γρίβας πως δικαιολόγησε την απουσία του από την εκκλησία;

Για ποιο χριστιανισμό μιλά ο Βαρνακιώτης;

Αργότερα ο  Βαρνακιώτης σε γράμμα του προς την Κυβέρνηση αναγράφει για το γεγονός αυτό.  «Το Μεσολόγγι σώθηκε απ΄το  ΔΙΚΟ ΜΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ» Τι σήμαινε αυτή η φράση για την οποία κανένας δεν ζήτησε εξηγήσεις, σαν να ήταν «κάτι»  σε όλους γνωστό.

Ο Ποιητής Π. Σούτσος, (1806-1868) , στο έργο του «Καραϊσκάκης (1862) γράφει:

Και εις του Μεσολογγίου μας καθήμενος τα θύρας

εις τον Βρυώνην έλεγες «το έχω υπό χείρας»

ενώ δε εις τους πόδας του ωρθώνετο το κράτος,

Σε εκοίμιζαν ο Βότσαρης και ο Μαυροκορδάτος.

οΛιόντος αίφνης έφτασε και ο Μαυρομιχάλης

και ο Κανέλλος οδηγοί δυνάμεως μεγάλης

και εις του Γρίβα και Μακρή τους δύο προμαχώνας

θραυσμένας είδες του πυκνού στρατού τας κολώνας.

Μετά την αποτυχία της επίθεσης στην παραμονή των Χριστουγέννων, οι Τούρκοι υποχρεώνονται να λύσουν την πολιορκία του Μεσολογγίου και να επιστρέψουν στην Αρτα.

Στο Μεσολόγγι, δίκαια, υπάρχει ένα κλίμα ενθουσιασμού. Μόνο ο  Γρίβας είναι ανήσυχος. Γνωρίζει την ψυχολογία του αποτυχημένου. Γνωρίζει ότι οι Τούρκοι χωρίς ιδιαίτερες προφυλάξεις θα επιστρέψουν όσο γρηγορότερα στην Αρτα. Ο Χειμώνας που έρχεται είναι σκληρός. Γνωρίζει ότι αυτό το στράτευμα θα βρεθεί στις αρχές της άνοιξης, πάλι έξω από το Μεσολόγγι.

Ο Ομέρ Βρυώνης βρίσκεται στο Βραχώρι και ετοιμάζεται για την επιστροφή στην Άρτα. Φοβάται μήπως ο παλαιά δικός του πολεμιστής, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος κατέλθει με την δύναμή του και του αποκλείσει τον δρόμο της επιστροφής. Ο Ομέρ έχει αντιληφθεί ότι η δολοφονία του Αθανάσιου Διάκου (και με αυτόν τον τρόπο που έγινε) έχει σπάσει τους δεσμούς που είχε με τους Έλληνες της αυλής του Αλή Πασά. Ο Οδυσσέας δεν υπολόγισε τον Δερβίση και τον σκότωσε, ο Γρίβας ήταν το θηρίο εκείνη την βραδιά που ο Ομέρ εκμεταλλεύτηκε την εγκατάλειψη των τειχών του Μεσολογγίου , λόγω της παρουσίας όλων των πολιορκημένων στην εκκλησία για την λειτουργία της γέννησης.

Λευκοθέα Μπουκουράνη

Ο Γρίβας αισθάνεται τώρα πιο ασφαλής. Η δύναμη της ομάδας του είναι αρκετά μεγάλη. Παίρνει και από άλλες ομάδες 500 παλικάρια και με πλοία αποβιβάζεται στις εκβολές του Αχελώου (θέση Πεταλάς) και γρήγορα φτάνει στην Ρίγανη, ώστε να ανακόψει την ομαλή επιστροφή των Τούρκων.  

Εκβολές Αχελώου-θέση Πεταλάς

Ο Μαυροκορδάτος δίνει εντολή στον Γρίβα να αφήσει την θέση που έχει και να συμμετάσχει σε σύσκεψη που θα γίνει στην μονή Λιγοβιτσίου. Η άποψη του Μαυροκορδάτου ήταν να δοθεί μάχη κάτω από το Λιγοβίτσι. Ακόμα δεν είχε αντιληφθεί ότι οι πολεμικές συγκρούσεις δυτικού τύπου, δεν ήταν της φυσιογνωμίας των Ελλήνων.

Ο Γρίβας πλέον δεν δέχεται διαταγές, όχι μόνο λόγω της ιδιοσυγκρασίας του αλλά και γιατί δεν μπορεί να δοκιμαστεί ξανά με τους κινδύνους που δέχθηκε στη μάχη του Πέτα ή στη μάχη του Αετού.

Γρίβας: «εγώ πηγαίνω και όποιος θέλει ας έρθει μαζί μου»

Πρωί 30 Δεκεμβρίου 1823.

Ο Γρίβας βρίσκεται στον Μαχαλά, όπου το απόγευμα φτάνουν εκεί όλοι οι οπλαρχηγοί. Η δύναμη των Ελλήνων είναι 2000 πολεμιστές.

Ο Μαυροκορδάτος προτείνει άμυνα στην Μονή Λιγοβιτσίου, ενώ ο Γρίβας προτείνει επίθεση στο πέρασμα των Τούρκων πάνω στον Αχελώο.

Διαφωνία και.. Η μάχη του Αχελώου.

Με μόνο 400 άνδρες φτάνει στον ποταμό και λαμβάνει θέση στη τοποθεσία  «πόρτες». Οι Τούρκοι έπρεπε να επιλέξουν την αναμονή ή την γρήγορη διάβαση του ποταμού. Οι φήμες για την επικουρία του Γρίβα από τις ομάδες των άλλοτε συντρόφων του στην αυλή του Αλή, του Ανδρούτσου και του Καραισκάκη, τους πίεζε να λάβουν γρήγορα αποφάσεις. Η τυχόν εμφάνιση των στρατευμάτων Ανδρούτσου και Καραισκάκη, θα τους έβαζε ανάμεσα σε δύο πυρά. Ο Γρίβας να τους περιμένει στην απέναντι όχθη του Αχελώου και οι Ανδρούτσος και Καραισκάκης να τους κτυπούν από πίσω.

Σε λίγες ώρες αρχίζει ο χαλασμός. Τα λίγα βόλια του Γρίβα, γίνονται επιτυχή βόλια με την βοήθεια του ορμητικού Αχελώου. Οι Τούρκοι πρέπει να περάσουν τον Αχελώο και ο Γρίβας τους εμποδίζει. Κάθε βόλι είναι τροφή για τον Αχελώο. Ο ποταμός γεμίζει από σώματα Τούρκων. Το χρώμα του ποταμού γίνεται κόκκινο. Η ψυχολογία της μάχης είναι με τον Γρίβα.

Όμως σύντομα εμφανίζεται  το πρόβλημα που γρηγορότερα είχε διαπιστώσει ο Γρίβας, όταν καλούσε όλους τους οπλαρχηγούς να αναπτυχθούν κατά μήκος του Αχελώου.

Η ελλιπής ομάδα του Γρίβα δεν μπορεί να ανοιχτεί σε όλη την όχθη του Αχελώου. Δύο χιλιόμετρα πιο κάτω και σε πιο ρηχά νερά,  το ιππικό των τούρκων,  τοποθετείται μέσα στον ποταμό σε σχήμα μύτης γωνίας και ανακόπτουν την ορμή του ποταμού. Σε αυτά τα «ήρεμα» νερά  1500 Τούρκοι κατορθώνουν να περάσουν απέναντι. Τώρα ο Γρίβας δεν μπορεί να συνεχίσει το κτύπημα των Τούρκων.

Οι Τούρκοι που πέρασαν τον Αχελώο, πραγματοποιούν κίνηση να κυκλώσουν τον Γρίβα. Ο Θεοδωράκης αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο και αποσύρεται στην Λεπενού.

Λεπενού Αιτ/νιας

Οι δύο στρατοί βρίσκονται αντιμέτωποι έξω από την Λεπενού.

Οι Τούρκοι δεν επιτίθενται φοβούμενοι την επικουρία του Μαυροκορδάτου. Οι απώλειες που είχαν στην μάχη πάνω στον Αχελώο είναι σημαντικές. Λίγο ακόμη και θα είχε επέλθει η καταστροφή της στρατιάς του Ομέρ Βρυώνη.

Ο Γρίβας δεν επιτίθεται περιμένοντας την βοήθεια των άλλων Οπλαρχηγών, που τελικά δεν έρχεται. Υποχρεώνεται στο να αποσυρθεί.

Την μάχη του Αχελώου εξύμνησε ο  Σολωμός στον ύμνο προς την ελευθερία (στίχοι 409-488 ) και ο Παναγιώτης Σούτσος στο δράμα «Καραισκάκης».

Από ορισμένους ιστορικούς υπάρχει αποσιώπηση της μάχης του Αχελώου, μιας μάχης που λίγο ήθελε να οδηγήσει στην ολοσχερή καταστροφή του στρατού του Ομέρ Βρυώνη.  Ο ιστορικός Δ. Καμπούρογλους μας ενημερώνει ότι στη μάχη του Αχελώου, μαζί με την ομάδα του Γρίβα, συμμετείχαν οι ομάδες του Ηλία Μαυρομιχάλη, του Ηλία Τσαλαφάτινου και ορισμένων από την Λακωνία.

Ο Ποιητής Π. Σούτσος, (1806-1868) , στο έργο του «Καραϊσκάκης (1862) γράφει:

Κιουταχής, στο δράμα «Καραισκάκης»

Και άλλοτ’ επροσκύνησαν, και όμως μόνη μία

Εις την ημέραν του Χριστού πικρή αποτυχία
Εμέ με άλλους τέσσαρας εβίασε Βεζύρας

Να πέσω εις του ποταμού του Άσπρου τας πλημμύρας.

Ο Καραϊσκος, Οδυσσεύς, Σαφάκας, έμπροσθεν μου.

Από το Μεσολόγγιον ο Γρίβας όπισθεν μου.

Ο ποταμός ήτον βαθύς και η βροχή ραγδαία,

Και δίστομη και άσπλαγχνη του Γρίβα η ρομφαία.

Όκτάκις τον έδιωξα, μ’ ενδιώξεν οκτάκις.

Πού να προσφύγω; φοβηθείς μην ο Καραϊσκάκης

Με φθάση κατά μέτωπον κ’εις δύο ξίφη πέσω,

Επρόκρινα τα ρεύματα, κ’ ερρίφθην εν τω μέσω.

Και χιλιάδες δώδεκα πεζών μου και από τα ηνία

Συνεκρατούντο οι πεζοί, δεμένοι με σχοινιά,

Κ’ έκτυπα ερριπτ’ έσφαζε πεζούς, ιππείς και ίππους,

Ο Γρίβας ο ακούραστος, ο Γρίβας ο ταχύπους.

Την πέραν όχθην έφθασα με άλλους εγώ σώος

Και μ’ αίματος κατέβαινε ροάς ο Αχελώος.

Ποια άλλη γραφή θα μπορούσε να μας δώσει την κατάσταση και τα γεγονότα αυτής της μάχης του Αχελώου, από τους στίχους:

Κ’ έκτυπα ερριπτ’ έσφαζε πεζούς, ιππείς και ίππους,

Ο Γρίβας ο ακούραστος, ο Γρίβας ο ταχύπους.

Η τακτική των ιστορικών συγγραφέων, οι οποίοι ακολουθούσαν την γραμμή Μαυροκορδάτου, σε κάθε ενέργεια του Γρίβα, ανακάλυπταν ένα χαρακτήρα του Γρίβα, «τον φιλοχρήματο». Η τακτική να τον κατηγορούν σε κάθε τι, ήταν η γραμμή για την  αποδυνάμωσή του.  

Την ίδια τακτική ακολούθησαν και οι επόμενες γενιές ορισμένων ομάδων  ιστορικών. Βέβαια μπορεί ο Μαυροκορδάτος να πέθανε, η τακτική της ομάδας που εκπροσωπούσε, παρέμενε και «έφτιαχνε» ιστορικούς.

Ας προσέξουμε όμως τις γραφές και την τακτική των επόμενων ιστορικών αυτής της κατηγορίας. Οπου έχουν τοποθετηθεί σημαντικοί ποιητές μας,  με τους στίχους τους, για τα σημαντικά γεγονότα  μαχών και συμπλοκών, εκεί δεν καταγράφουν την «φιλοχρηματία» του Γρίβα. Τι να γράψουν για την μάχη του Αετού, για την μάχη του Αχελώου, για την μάχη της Αγίας Αννας κλπ. Σε άλλες όμως περιπτώσεις, ανακαλύπτουν την επιμονή του για διάφορα χρηματικά ποσά.

Όμως ας κοιτάξει κανείς τα αρχεία που τηρούνταν μέσα στο πολιορκημένο Μεσολόγγι, αρχεία που  υπάρχουν ακόμα και σήμερα. Κάθε Οπλαρχηγός λάμβανε χρήματα ή τροφές για την ομάδα του. Ο Γρίβας αλλά και κάθε οπλαρχηγός είχε πολλές ψυχές να θρέψει, όχι μόνο τους πολεμιστές αλλά και τις οικογένειες που έμεναν πίσω…

Χρειάζονταν όπλα, πολεμοφόδια αλλά και «ζεστό» χρήμα για να εξαγοράζουν πληροφορίες.

Ο Διονύσιος Σολωμός, στον ύμνο προς την ελευθερία (Οι πρώτοι στίχοι αποτελούν τον εθνικό μας ύμνο), υμνεί την μάχη του Αχελώου :

Στροφή 104 μέχρι και 112

Την αισθάνονται και αφρίζουν

τα νερά και τ’ αγροικώ

δυνατά να μουρμουρίζουν

σαν να ρυάζετο θηριό.

Κακορίζικοι που πάτε

του Αχελώου μες την ροή

και ‘πιδέξια πολεμάτε

από την καταδρομή

Να αποφυγετε το κύμα

εγεινε όλο φουσκωτό

εκεί ευρήκατε το μνήμα

πρίν να ευρήτε αφανισμό

Βλασφημάει, σκούζει, μουγκρίζει

κάθε λάρυγγας εχθρού

και το ρεύμα γαργαρίζει

ταις βλασφήμιαιες του θυμού.

Σφαλερά τετραποδίζουν

πλήθος άλογακαι ορθά

τρομασμένα χλημητρίζουν

και πατούν εις τα κορμιά.

Ποιος το σύντροφον απλόνει

χέρι ωσαν να βοηθηθή

ποιος την σάρκα του δαγκώνει

οσο οπού να νεκρωθή

Κεφαλαίς απελπισμέναις

με τα μάτια πεταχτά

κατά τ’ άστρα σηκωμέναις

για την ύστερη φορά.

Σβύεται αυξαίνοντας η πρώτη

του Αχελώου νεροσυρμή

το χλημήτρισμα και οι κρότοι

και του ανθρώπου οι γογγυσμοί.

Ετσι ν’ άκουα να βουίξη

τον βαθύν ωκεανό

και σ’ το κύμα του να πνίξη

κάθε σπέρμα Αγαρηνό.

Ας επιστέψουμε στα γεγονότα μετά την μάχη του Αχελώου. Οι Οπλαρχηγοί που ακολουθούν τον Μαυροκορδάτο, τελικά δεν δίνουν μάχη στο Λιγοβίτσι, όπως ισχυρίζονταν στον Γρίβα.

Μονή Λιγοβιτσίου

Στο χρονικό διάστημα που ακολουθεί, ο Γρίβας παρακολουθεί όχι μόνο την συνέχιση του παραγκωνισμού του Βαρνακιώτη, αλλά και τις απόπειρες δολοφονίας του. Ο Βαρνακιώτης  βρίσκεται στην Κανδήλα και από εκεί στις αρχές Ιανουαρίου ζητά προστασία στο υπό γαλλική κυριαρχία νησί Κάλαμος.

Οι ιστορικοί που υποστηρίζουν τον Βαρνακιώτη, απαριθμούν τρείς και πλέον απόπειρες δολοφονίας σε βάρος του, με ημερομηνίες και ονόματα υποψήφιων δολοφόνων, ενώ ο Μαυροκορδάτος και οι πέριξ του ζητούν από την Γαλλική Κυβέρνηση να απομακρυνθεί από τον Κάλαμο ο Βαρνακιώτης.

Εμπλοκή Θεοδωράκη Γρίβα

Ο Θεοδωράκης Γρίβας βρίσκεται και σε αυτός σε δυσχερή θέση από τις επιβουλές του Μαυροκορδάτου. Βρίσκεται μέσα στον κυκλώνα της υπόθεσης Βαρνακιώτη.

Δεν έχουμε την δυνατότητα να ισχυριστούμε ότι η εν ψυχρώ σφαγή των τριών Χασαπαίων στο Δραγαμέστο, ήταν η εκδίκηση του Γρίβα για την προ ημερών επίθεση δολοφονίας των Χασαπαίων κατά Βαρνακιώτη, αλλά τα μετέπειτα γεγονότα δηλ. της πολιορκίας του Γρίβα από στρατεύματα πιστά στον Μαυροκορδάτο, στον πύργο του Γουλιμή στη Κατοχή, η προστασία του Γρίβα από τα στρατεύματα του Τζαβέλα, περιπλέκουν ή  προσανατολίζουν την υπόθεση.

Ξηρόμερο, Μάρτιος 1824

Το Ξηρόμερο είναι μια μπαρουταποθήκη. Οι Έλληνες  έχουν αρχίσει τον εμφύλιο. Ο Βαρνακιώτης είναι χαρακτηρισμένος ως προδότης και προσπαθεί να αποδείξει την αθωότητα του.

Στο Δραγαμέτσο ο Γρίβας δέχεται επίθεση από  ομάδα του Τζόγκα και των Χασαπαίων. Στην συμπλοκή σκοτώνονται 3 μέλη της φάρας των Χασαπαίων. Ο Τσόγκας ανήκει στην ομάδα του Μαυροκορδάτου αλλά και έχει προσωπικές διαφορές με τον Θεοδωράκη Γρίβα. Πρίν λίγα χρόνια ο Αλή Πασάς τον κάλεσε από τα Άγραφα για να αναλάβει το αρματολίκι της Βόνιτσας, ένα αρματολίκι που παραδοσιακά ανήκε στους Γριβαίους ή στους Κατσικογιανναίους.  Ο Τσόγκας δεν θέλει ένα δυνατό Γρίβα, δεν θέλει να υπάρχει ο Βαρνακιώτης. Μάλιστα όταν πρίν ένα χρόνο ο Βαρνακιώτης προσάρτησε το «Κόλι» της Κατούνας στο αρματολίκι του Ξηρόμερου, ο Τσόγκας εντάχθηκε άνευ όρων στην ομάδα Μαυροκορδάτου.

Οι ιστορικοί γράφουν για το γεγονός της ένοπλης ρήξης του Γρίβα με τους Χασαπαίους. Άλλοι κατακρίνουν τον Γρίβα και τον επιβαρύνουν με την προσπάθεια κυριαρχίας του στο Ξηρόμερο. Άλλοι δικαιολογούν την ενέργειά του αφού υπήρχε συντονισμένη  επιβουλή των Μαυροκορδάτου-  Μπότσαρη μέσω των Χασαπαίων και του Τσόγκα.

Να θυμίσουμε στους αναγνώστες μας, τα στοιχεία που παραθέσαμε για την συγγένεια του Γρίβα με τον Βαρνακιώτη. Εκτός από πολλά άλλα κοινά, ο Βαρνακιώτης είχε  νυμφευτεί την πρωτανιψιά του Γρίβα (κόρη της αδελφής του η οποία είχε παντρευτεί τον Βλάχο Οπλαρχηγό Γιάννη Μπουκουβάλα) ενώ η αδελφή του πατέρα του είχε παντρευτεί τον πατέρα του Βαρνακιώτη.

24 Μαρτίου 1824, Κατοχή Ακαρνανίας

Οι Χασαπαίοι με την βοήθεια των Μποτσαραίων πολιορκούν τον Γρίβα στην Κατοχή, στον πύργο του Γουλιμή.  Οι Τζαβελαίοι κατεβαίνουν από τον Βάλτο για βοήθεια του Γρίβα, αλλά η απόσταση από τον Βάλτο μέχρι την Κατοχή είναι πολύ μεγάλη.

Επί τρείς ημέρες ο Γρίβας πολιορκείται  με 22 παλικάρια του. Την τρίτη νύκτα πραγματοποίησε έξοδο, χάνοντας τα μισά παλικάρια του, μεταξύ των οποίων και ο πιστός του Αραψ.

Αυτές τις εμφύλιες διαμάχες, ο λαός τις μετέφερε σε: δημώδες

Τι είναι το κακό που γίνεται και η ταραχή η μεγάλη,

στο Πάτο, στο Ξηρόμερο, στη Κατοχή, στη Χώρα;

Το Θοδωράκη κλείσανε πέντε-έξι βιλαέτια,

Κι ο Θοδωράκης μοναχός, με δεκαοκτώ συντρόφους.

Ο Γρίβας κατευθύνεται προς τον Βάλτο, γνωρίζοντας ότι σε αυτή την διαδρομή καταφτάνει για βοήθειά του ο Τζαβέλας.  Στο φευγιό του αποδεκατισμένου Γρίβα, τον ακολουθούν οι διώκτες του. Ευτυχώς για τον Γρίβα, μετά από δύο ώρες και κοντά στο χωριό  Παλιοκατούνα, συναντήθηκε η ομάδα του Γρίβα με το στράτευμα του Τζαβέλα. Εκεί πλέον οι διώκτες του Γρίβα, δεν συνέχισαν την ένοπλη δίωξη. Ο Γρίβας και ο Τζαβέλας κατευθύνθηκαν στον Βάλτο.

Στο Ξηρόμερο ο Γρίβας είναι μόνος του. Ο Τζαβέλας ελέγχει τον Βάλτο, ο Ισκος έχει προσχωρήσει στον Ομέρ Βρυώνη, ο Βαρνακιώτης είναι απομονωμένος στο νησί Κάλαμος και σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς προσπαθεί να προστατευθεί από τις απόπειρες δολοφονίας του. Οι άλλοι οπλαρχηγοί είχαν πάρει το μάθημα για το τι παθαίνει όποιος εναντιώνεται στην θέληση του Μαυροκορδάτου.

Οι Χασαπαίοι ενεργούν είτε λόγω της βεντέτας, είτε ωθούμενοι από τους Μαυροκορδάτο – Μπότσαρη και γίνονται οι διώκτες του Γρίβα. Ο Γρίβας με τα παλικάρια του εγκαταλείπουν την Ακαρνανία και θα επιστρέψουν εκεί μετά πέντε χρόνια. Προορισμός τους η Πελοπόννησος.

3 Απριλίου 1824

Ο Γρίβας βρίσκεται μέσα στην Τρίπολη και συμμετέχει στον εμφύλιο των Πελοποννήσιων, στο πλευρό του Κολοκοτρώνη. Ζητά 10.000 γρόσια για τις ανάγκες του στρατού του, αλλιώς δεν αποχωρεί από την Τρίπολη. Ο  Κ.Ζαφειρόπουλος ζητά έγκριση του ποσού από το Βουλευτικό σώμα. Το ποσό εγκρίνεται με το 716 προβούλευμα.

Σύντομα και μέσα στον Σεπτέμβριο (8η του μηνός) ο Γρίβας προβιβάζετε σε στρατηγό, σε ηλικία 26 ετών.

Φεβρουάριος 1825 – ο εμφύλιος της Πελοποννήσου.

Ο Κολοκοτρώνης και ο Γρίβας ανήκουν στο στρατόπεδο των αντικυβερνητικών. Οι Κυβερνητικοί τους καλούν  στο Ναύπλιο, δήθεν για συνεργασία, αλλά εκεί συλλαμβάνονται και τους φυλακίζουν στην Μονή προφήτη Ηλία, στην Υδρα.

Εν τω μεταξύ ο Ιμβραήμ εισβάλλει στην Πελοπόννησο και περνά από Μανιάκι, Σφακτηρία κλπ. Ο Μαυροκορδάτος,  γενικός γραμματέας της Κυβέρνησης,  αντιλαμβάνεται την επερχόμενη καταστροφή. Ελευθερώνει τους κρατούμενους από την Υδρα και χρήζει αρχηγό του στρατού τον Κολοκοτρώνη.

Πόλεμος κατά του Ιμπραήμ.

Ο Γρίβας με στρατό πολεμά στην Πελοπόννησο. Ο Ιμπραήμ είναι ανίκητος. Οι προσπάθειες των στρατευμάτων του Γρίβα, το μόνο που κατορθώνουν είναι να καθυστερούν τον Ιμπραήμ, στο στόχο που έχει «να φτάσει γρήγορα στο Μεσολόγγι και το αλώσει». Οι Οπλαρχηγοί του Μεσολογγίου προσπαθούν να έλθουν σε συμφωνία με τους Πελοποννήσιους. Ζητούν την παρουσία του μοναδικού κρίκου, του Γρίβα.

Ο Γρίβας επιβιβάζεται σε πλοία και ταξιδεύει για το Μεσολόγγι. Ο Μιαούλης δεν μπορεί να σπάσει τον κλοιό που έχουν δημιουργήσει τα τουρκικά πλοία στη θάλασσα έξω από το Μεσολόγγι. Τα γεγονότα της προσπάθειας του Γρίβα να βρεθεί μέσα στο Μεσολόγγι και να πολεμήσει για την προστασία του, περιγράφει αναλυτικά ο ιστορικός Δ. Καμπούρογλους.

Τρίπολη 1825

Η Ελένη Μπούμπουλη, χήρα του Πάνου Κολοκοτρώνη, με την μεσολάβηση της μητέρας της (Μπουμπουλίνα) συνδέεται με τον Γρίβα. Ο Κολοκοτρώνης αντιδρά αλλά η Ελένη φεύγει κρυφά για το πατρικό της σπίτι στις  Σπέτσες.

1826, Σπέτσες. Ο Γρίβας νυμφεύεται  την πανέμορφη Ελένη Μπούμπουλη.

Η ρήξη με τον Κολοκοτρώνη έχει γίνει. Ο Γρίβας απαιτεί την προίκα της Ελένης, ο Κολοκοτρώνης αρνείται την επιστροφή. Είναι χαρακτηριστικά αλλά και διασκεδαστικά όσα γράφει ο Κασομούλης για την συνάντηση που έχουν οι Γρίβας και Κολοκοτρώνης, με θέμα την επιστροφή της προίκας που είχε λάβει ο Κολοκοτρώνης ως πεθερός, στο γάμο του γιού του, Πάνου,  με την Ελένη Μπουμπούλη.

• Ωρέ κάτι ταψιά ήταν και αυτά ήταν κτυπημένα, ισχυρίζονταν ο Κολοκοτρώνης.

Ο Γρίβας μπορεί να μην παίρνει  πίσω την προίκα της γυναίκας του αλλά μέσω του γάμου του είναι πλέον παντοδύναμος.

Σε αυτό το σημείο θα παραθέσουμε στοιχεία από τις επικοινωνίες που είχαμε τους υπευθύνους του Μουσείου της Υδρας (Μουσείο Μπουμπουλίνας).

Μας είπαν ότι το θέμα της προίκας ο Γρίβας ήταν πάντα επιθετικός. Πίεζε την Μπουμπουλίνα να επιμείνει στον Κολοκοτρώνη για να επιστρέψει την προίκα που του δόθηκε στον γάμο της Ελένης με τον Πάνο. Πάντως ο Γρίβας πήρε την προίκα ως εξής:

Όταν πέθανε η Μπουμπουλίνα, πήγε στην Υδρα, στο αρχοντικό Μπουμπούλη και μόνος του διάλεξε και πήρε τα πράγματα που θα ήθελε ως προίκα της Ελένης.

Ευάγγελος Τσόλης

Επιστρέφουμε στην ιστορία του Γρίβα.

Η συμπεθεριά με την Μπουμπουλίνα, του δίνει την αμέριστη  υποστήριξη του «λόμπι» (Πελοπονήσιοι -νησιώτες). Οι νησιώτες θέλουν ένα δικό τους στην Πελοπόννησο. Οι Πελοποννήσιοι είναι χωρισμένοι σε πολλές φατρίες. Ο Γρίβας πλέον εμφανίζεται ως ο ισχυρός άνδρας, με δική του στρατιωτική δύναμη αλλά και χρήμα (από τους νησιώτες).

Επίσης προχωρεί σε μια άλλη στρατηγική παντρειά. Νυμφεύει τον αδελφό του, τον Γαρδικιώτη, με την αδελφή του Καραϊσκάκη.

Μέσα σε όλα τα παραπάνω θετικά για τον Γρίβα, η Πελοπόννησος κατακλύζεται από τους Ρουμελιώτες – Ξηρομερίτες οι οποίοι μετά την άλωση του Μεσολογγίου, βρήκαν καταφύγιο στο Ναύπλιο. Η συγκέντρωση του Ρουμελιωτών και κυρίως της Ακαρνανίας και της Αιτωλίας, πολύ γρήγορα δημιουργεί μια αδελφότητα για την αλληλοϋποστήριξή τους. Ηταν η αδελφότητα των Καρλελιτών. Η πρόταση όλων ήταν να αναλάβει ο Γρίβας την διοίκηση του Ναυπλίου και ο Καραϊσκάκης να αναλάβει δράση στην Αττική.

11 Ιουνίου 1826, Ναύπλιο.

Η καρλελική αδελφότητα συντάσσει κείμενο τύπου «όρκου» και το υπογράφει:

Εν ονόματι της Αγίας Τριάδος

Οί ύπογεγραµµενοι βλέποντες τόν κίνδυνον της πατρίδος µας, και  ότι από άσυνειδήτους καταπατοϋνται τα γενικά δίκαια της πατρίδος  µας και µερικά µας, συναχθέντες εις εν και συσκεφθέντες δια να άπαντήσωµεν οσον δυνώµεθα το κακόν µε µίαν ψυχην και µε καθαραν  συνείδησιν της ψυχης µας, έµπροσθεν του αγίου µας ευαγγελίου όρκιζόµεθα εις την Άγίαν Τριάδα όπου πιστεύωµεν ώς χριστιανοι.

α.) Να είµεθα αχώριστοι εις κάθε δούλευσιν τη; πατρίδος όπου αποβλέπει το κοινον καλόν µέχρι θανάτου, και άδιαίρετοι από κάθε τάξιµον και σκάνδαλον όποϋ ήθελε βαλθει εις το µέσον µας να µας χωρίση από έξω.

β.) Να ύπερασπιζόµεθα τα γενικά δίκαια της πατρίδος µας και µερικα µας µε την ιδίαν ζωην µας.

γ.) Χωρίς την γνώµην της συνδροφειας µας κάνένας να µη ήµπορη να άναχωριση εις οποιονδήποτε µέρος η διορισµένος η από άλλον δια ύπόθεσιν τόσον γενικην καθως και µερικην µας.

δ.) Δια Ιδιαιτέρας ύποθέσεις τοϋ καθ' ένός µας όταν άναχωρίση να ζητη την άδειαν της συνδροφειας και να λέγη και την ύπόθεσιν του όποϋ άναχωρεϊ εις τους άδελφους

ε.) Κάθε πρόβληµα όπου ήθελε άκούση ό καθευ; από τους έξω και όποϋ να πειράζη την συµφωνίαν µας άµεσω; να το κοινοποιοϋµεν εις την συνδροφειαν να περνη ανάλογα µέτρα.

στ.) Εις κάθε ύπόθεσιν αί γνωµαι των περισσοτέρων από την άδελφότητα µας να έχουν δύναµιν.

Περιορισµένοι εις τα άνω κεφάλαια έχοντες βάσιν τον θεον πρώτον να ύπερασπιζόµεθα τα γενικά δίκαια της πατρίδος µας και ένας  τον  άλλον. Οποιος δε ήθελεν φανεί ότι πατεί τον όρκον αύτου να έχη την όργην του θεου κατα κεφαλήν του και το ανάθεµα των άγιων πατέρων και άντίδικον την παναγίαν, και το αίµα όπου χύνεται των αθώων.

11 Ίουνίου 1826.

Καραϊσκάκης, Θ. Γρίβας, Γ. Βαλτινός, Γαλάνης Μεγαπάνου, Γιαννάκης Στράτος, Κ. Βλαχόπουλος, Γιαννάκης Σουλτάνης, Χριστόδουλος Χ. Πέτρου, Ν. Κασοµούλης, Γ. Γεροθανάσης, Κ. Καπογεωργάκης, Παναγής Γαλάνης, Νικολός Δραγοµεστινός, Κ. Δροσίνης, Γιαννάκης Μιχαλόπουλος, Χρήστος Τζαούσης .... Κουτζαφτόπουλος, Άντώνιος Βούτυρος .. Μπαρλας, Γιαννούλης Σιαδήµας.

Το «λόμπι» αναθέτει την Διοίκηση του Ναυπλίου στον Γρίβα. Ο Γρίβας  στρατολογεί αξιόλογες πολεμικές ομάδες και υπό την καθοδήγηση των δικών του ανθρώπων (των αδελφιών του, του Βονιτσιάνου Γιάννη Σουλτάνη και  του Χατζηπέτρου) τα παραδίδει στον Καραισκάκη και ο πόλεμος στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα  ξαναρχίζει.

7 Σεπτεμβρίου 1826, Ναύπλιο

Ο Ιμπραήμ δια μεσολαβητή, παραδίδει  ιδιόχειρη επιστολή στον Γρίβα δια της οποίας προτίθεται στην καταβολή  10 εκατομμύρια γρόσια, με αντάλλαγμα την παράδοση του Ναυπλίου. Ο Γρίβας αρνείται.

Σημείωση: αυτή η επιστολή αργότερα δόθηκε από τον Γρίβα στον Βασιλέα Οθωνα.

Ο «βράχος» του Ιμπραήμ

Το κάστρο του Ναυπλίου

Ο Γρίβας γνώριζε τις τακτικές της κάθε ηγεσίας. Ήξερε ότι «αν δεν θέλει ο αρχηγός, μπορεί να θέλει κάποιος άλλος». Ετσι πραγματοποιεί συνάντηση των 14 πρώτων αξιωματικών,  τους αναγγέλλει το γεγονός της πρόθεσης του Ιμπραήμ για παράδοση του Ναυπλίου και την πρόθεσή του για άμεση καταβολή 10 εκατομμύρια γρόσια. Πρώτη ενέργειά ήταν να τους ορκίσει αλλά ταυτόχρονα  τοποθετεί ποσότητες πυρίτιδας για ανατίναξη του φρουρίου, αν συμβεί το απρόοπτο!!!!!!!

Ιωάννης Λέκκας

Εδώ τελειώνει το τρίτο μέρος του άρθρου. Στο τέταρτο μέρος θα ολοκληρωθεί η εξιστόρηση της ζωής του Θεοδωράκη Γρίβα.

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ